Miljoenenfraude met Europese landbouwsubsidies bestraft

De hoofdverdachten waren een nu 61-jarige vrouw uit Cyprus en haar echtgenoot, die samen in 2007 een bedrijf Agropromotion hadden opgericht, waarmee ze vervolgens vanaf 2008 begonnen te frauderen met subsidies van de EU. Dat deden ze door geld te lenen aan Bulgaarse en Cypriotische promotieorganisaties die Europese subsidies wilden binnenhalen om hun landbouwproducten te promoten in andere landen. Het ging onder meer om de campagne ‘Open The Seal of Taste’.

De promotieorganisaties beschikten echter niet over voldoende middelen om voor zulke campagnes de verplichte verdeelsleutel te respecteren van 50 procent EU-subsidies, 30 procent nationale subsidies en 20 procent eigen middelen. Via hun bedrijf Agropromotion leenden de verdachten de organisaties geld zodat die de 20 procent eigen inbreng konden halen en zo de subsidies in de wacht konden slepen.

Vervolgens stuurde het Cypriotische koppel opgeklopte en valse facturen aan de promotieorganisaties. Op die manier konden de verdachten de miljoenen euro’s aan subsidies via hun vennootschappen en rekeningen in België, Cyprus, Bulgarije, Polen, Oekraïne en Estland laten doorstromen naar hun eigen bedrijven en rekeningen. Vervolgens werd het geld witgewassen via een schermvennootschap in de Seychellen.

De betrokkenen schrokken er bij de fraude niet voor terug om aanbestedingen te manipuleren, prijzen voor goederen en diensten op te blazen, onkosten te veinzen en een EU-ambtenaar om te kopen. Een tweede Europese ambtenaar was betrokken bij de witwasoperaties. Meer nog, toen de hoofdverdachte in 2014 al voor fraude in Griekenland in de cel belandde, bleef zijn vrouw via het Brusselse Agropromotion verder Europese subsidieprojecten opzetten.
Verdachte transacties

Het was in maart 2013 dat de handel en wandel van de verdachten argwaan begon te wekken. De antiwitwascel maakte een dossier over aan het parket dat ging over verdachte transacties die dateerden van 2011 tot 2013 en die opliepen tot meer dan 1,7 miljoen euro.

De betrokkenheid van de Europese ambtenaar kwam aan het licht nadat speurders van de Brusselse politie bij een huiszoeking in januari 2016 een enveloppe met foto’s vonden waarop de hoofdverdachten in hun onderzoek tafelden met een Europese ambtenaar op een Brussel terras. Nog in de enveloppe zat een fotokopie van bankbiljetten en een tabel met geldbedragen die waren betaald en die verwezen naar landbouwprogramma’s die de Europese Unie had gesubsidieerd. Op een iPad van de EU-ambtenaar vonden ze dan verwijzingen naar ‘Open The Seal of Taste’, een promotiecampagne voor traditionele Bulgaarse producten zoals geroosterde, gepelde paprika en chutney.
chutney fraude landbouwsubsidies

Pas in mei 2015 schreef de Europese antifraudedienst Olaf een rapport over de onregelmatigheden die de verdachten pleegden met in totaal acht door de EU gesubsidieerde promotieprogramma’s. Volgens een berekening van Olaf bedroeg de maximale financiële impact van het gesjoemel op het Europese budget ruim 13,028 miljoen euro. Daarvan was weliswaar slechts 5,748 miljoen euro uitbetaald, de andere subsidies konden nog worden geblokkeerd.

De Brusselse rechtbank van eerste aanleg noemde de feiten in haar vonnis als ‘buitengewoon ernstig en afkeurenswaardig’. De twee hoofdverdachten kregen drie en vijf jaar gevangenisstraf, naast een beroepsverbod van tien jaar. De EU-ambtenaar die zich liet omkopen, kreeg drie jaar cel. De andere ambtenaar kreeg twee jaar cel. Agripromotion ging in september vorig jaar failliet dus daar viel weinig meer te rapen, maar de rechtbank heeft wel het vastgoed in ons land verbeurd verklaard. Het zou gaan om een kantoorgebouw en een appartement.