EU-lidstaten verdeeld over verlenging vergunning glyfosaat

De Europese vergunning voor glyfosaat verstrijkt op 15 december. Aanvankelijk was voorzien dat de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) voordien een nieuwe risicobeoordeling zou maken, maar het agentschap liet eerder dit jaar weten dat het meer tijd nodig heeft en pas in juli 2023 met een nieuwe evaluatie komt.

Daarom heeft de Europese Commissie de lidstaten een tijdelijke hernieuwing van de vergunning met één jaar voorgesteld. Ze is daartoe naar eigen zeggen verplicht omdat er geen bewijs is dat de toelatingscriteria in de Europese wetgeving niet langer gerespecteerd zijn.

Echter, net als bij een eerste stemming midden oktober bleek dinsdag in een beroepscomité dat er onder de nationale experts geen gekwalificeerde meerderheid (55 procent van de lidstaten die samen 65 procent van de bevolking vertegenwoordigen, nvdr) voorhanden was om het voorstel te steunen.

"Hoewel een meerderheid van lidstaten het voorstel van de Commissie steunde, werd de vereiste gekwalificeerde meerderheid jammer genoeg niet gehaald", zo reageerde een woordvoerder van de Commissie op de stemming. "De Commissie heeft nu de wettelijke verplichting om een beslissing te nemen voor het verstrijken van de deadline midden december", voegde hij toe.

De verwachting is dat de Commissie de vergunning zal verlengen. "Wat de Commissie daar ook mee doet, dit is een geweldig signaal van de Europese lidstaten", klinkt het bij Kamerlid Barbara Creemers van Groen. "Glyfosaat hoort niet thuis in ons lichaam, of in onze omgeving, dat weten we al lang. Eindelijk zien we op Europees niveau de politieke moed er een vuist tegen te maken."

België steunt tijdelijke verlenging
Groen en Ecolo betreuren dat België dinsdag niet koos voor een onthouding, maar de tijdelijke verlenging steunde. De groenen stellen wel dat bevoegd minister David Clarinval (MR) op hun aandringen in een stemverklaring heeft duidelijk gemaakt dat de stem voor een tijdelijke verlenging geen voorafname is op de Belgische stemhouding volgend jaar.  

Minister Clarinval wijst erop dat het Belgische standpunt is afgesproken tijdens de kern van 10 november en dat de verlenging in de eerste plaats "een procedurele aangelegenheid" is. Die moet de Commissie in staat stellen om volgende zomer een voorstel uit te werken dat is gebaseerd op de wetenschappelijke evaluaties van EFSA en het Europese agentschap voor chemische stoffen (ECHA).

Clarinval merkt ook op dat de betrokken Europese agentschappen noch de Commissie hebben aangegeven dat zij momenteel over het bewijs beschikken dat glyfosaat niet langer voldoet aan de goedkeuringscriteria. "Daarom is er in dit stadium geen wetenschappelijke rechtvaardiging om het gebruik van het product door professionals te verbieden", besluit de federale landbouwminister.

De werkzame stof glyfosaat is een bekende onkruidverdelger, maar er bestaat onduidelijkheid over de schadelijke gevolgen voor de volksgezondheid en het milieu. In België geldt al een verbod voor particulieren, maar niet voor professionele gebruikers.