vzw Ondersteuningsfonds voor visserij in transitie (OVIS)

De voorzitter

Mevrouw Vermeulen heeft het woord.

Minister, als opvolger voor de Stichting duurzame visserijontwikkeling (SDVO) werd op 12 oktober de vzw Ondersteuningsfonds voor visserij in transitie (OVIS) opgericht. OVIS zal projecten voor de visserij- en aquacultuursector in ruime zin financieren, met het oog op het vernieuwen, verduurzamen en vooral het veiligstellen van de toekomst van de visserij.

De federale en de Vlaamse overheid kunnen elk één vaste waarnemer afvaardigen die de raden van bestuur bijwoont. Die raad van bestuur, die wordt voorgezeten door een externe voorzitter, kan enkel projecten ondersteunen die goedgekeurd worden door een wetenschappelijk adviesorgaan, waarin zowel federale als Vlaamse onderzoekstinstellingen zetelen. Voor Vlaanderen is dat het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO).

Ik heb daar de volgende vragen over, minister. Wat is de concrete taak van het wetenschappelijke adviesorgaan? Wat wordt de betrokkenheid van Vlaanderen binnen OVIS? Zullen de financiële middelen uitsluitend uit het federale Zeevissersfonds komen of zal Vlaanderen ook financiële betrokkenheid kennen? Om de toekomst van de visserij goed voor te bereiden, hebben we in 2015 het convenant ‘Visserij verduurzaamt’ ondertekend. Dat convenant is ondertussen in volle uitvoering. Zal OVIS ook betrokken worden bij het convenant, en op welke manier?

Minister Schauvliege heeft het woord.

Collega Vermeulen, OVIS is een vzw die is opgericht door de werkgevers en de werknemers in de visserijsector. Zij hebben zelf statuten gemaakt en die op 12 oktober 2017 ingediend bij de rechtbank van koophandel. Dat werd ook gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. In artikel 3 van die statuten staat: “Deze projecten worden voor advies voorgelegd aan een wetenschappelijk adviesorgaan, waarvan de samenstelling en werking opgenomen worden in het huishoudelijk reglement.” Het wetenschappelijk adviesorgaan heeft dus een adviserende rol.

Hoe zit het met de betrokkenheid van Vlaanderen? Wij zijn niet betrokken in de vzw zelf, maar er is een personeelslid van het Departement Landbouw en Visserij aangeduid als waarnemer namens de Vlaamse overheid in de raad van bestuur. De betrokkene heeft geen stemrecht. In het wetenschappelijke adviesorgaan zetelt ook een personeelslid van ILVO als raadgever. De statuten bepalen ook waar de kredieten vandaan komen, namelijk het Zeevissersfonds. Vanuit mijn bevoegdheden is er niet in financiering voor de vzw voorzien.

Het convenant ‘Visserij verduurzaamt’ werd inderdaad ondertekend door het Departement Landbouw en Visserij, het ILVO, de provincie West-Vlaanderen, de Redercentrale en Natuurpunt. SDVO was niet betrokken bij het eerste of het tweede convenant. Het is evenmin de bedoeling dat OVIS daarbij betrokken wordt. Het doel van het convenant betreft visserijbeleid en de uitwerking van zeven doelstellingen, opgenomen in het rapport Vistraject.

OVIS is een fonds dat de sector helpt bij initiatieven doorheen de transitie van de visserij. Het is dus een ondersteuningsfonds. De letters OVIS staan voor ‘Ondersteuningsfonds voor visserij in transitie’. Dat is de stand van zaken, collega Vermeulen.

Mevrouw Vermeulen heeft het woord.

Ik heb begrepen dat er geen financiële middelen ter beschikking worden gesteld vanuit Vlaanderen en dat OVIS voor projecten ook geen beroep zal doen op het Financieringsinstrument voor de Vlaamse Visserij- en Aquacultuursector (FIVA). De nieuwe vzw heeft er alleszins alle belang bij dat wetenschappers en mariene biologen gaan beoordelen welke duurzame visserijmethoden er kunnen worden ontwikkeld, want een aanpak waarbij enkel de sociale partners beslissen, is in het verleden geen succes gebleken.

Een vernieuwende structuur, die modern, transparant en wetenschappelijk zal werken, zou in principe mijn vertrouwen krijgen. Ik vind het wel een beetje moeilijk dat zij volledig naast het convenant zullen werken. Het zou misschien interessant geweest zijn dat zij een bepaalde betrokkenheid hadden gekregen bij het convenant. We kunnen ook niet op een tweesporenbeleid gaan werken. Als zij duurzame visserijmethoden ontwikkelen en het convenant stelt daar ook een piste voor, moeten zij elkaar daar toch in vinden.

De heer Vanderjeugd heeft het woord.

Minister, u hebt eigenlijk al geantwoord op de vragen die ik wou stellen. Ik vind het positief dat er toch iemand vanuit het departement bij zal zitten in dat nieuwe orgaan. Gezien de achtergrond van SDVO denk ik dat dat wel positief kan zijn als link met de Vlaamse overheid. In het verleden is de rol van de Vlaamse overheid in het hele verhaal van SDVO niet echt betekenisvol geweest. Ik hoop dat dat nu wel het geval zal zijn.

De vraag is natuurlijk, als er geen financiële inbreng is, wat de impact zal zijn van de persoon die daar aanwezig is met een adviserende rol. Dat zullen we moeten afwachten, maar het is positief dat we op het vlak van advies toch enigszins mee de richting kunnen bepalen in dat nieuwe orgaan.

De heer Sintobin heeft het woord.

Ik onderschrijf natuurlijk de doelstellingen van dit nieuwe orgaan, maar ik ben ook wat wantrouwig, minister. Ik heb de hele saga rond het SDVO meegemaakt. Ook toen was de Vlaamse overheid vertegenwoordigd in de raad van bestuur, en toch is alles verkeerd gelopen. Er is fraude gebeurd, er waren verkeerde doelstellingen. Je kunt bijna een boek schrijven over heel dat verhaal. Daarom ben ik een beetje wantrouwig, minister.

De collega heeft gelijk: er zit een waarnemer namens de Vlaamse overheid, maar zonder stemrecht, en enkel als een soort raadgever. Welk mandaat heeft die raadgever? Wat kan die waarnemer of raadgever daar namens de Vlaamse overheid doen of zeggen? Of zit hij daar gewoon om de zaal te vullen?

Er zijn geen middelen van de Vlaamse overheid, maar ik veronderstel dat er wel zijn vanuit het federale Zeevissersfonds. Ik zou graag weten hoeveel federale middelen er naar OVIS gaan.

Minister Schauvliege heeft het woord.

Mevrouw Vermeulen, wat betreft de betrokkenheid bij de convenanten: de vzw zit er niet in en heeft dat ook niet ondertekend. Het is natuurlijk wel zo dat de betrokken leden van de vzw OVIS wel betrokken zijn bij het convenant. De partners die dat getekend hebben, zijn ook vertegenwoordigd in OVIS. Op die manier is er dus wel een betrokkenheid, maar de vzw zelf heeft dat tot nu niet ondertekend. Het is natuurlijk ook vers van de pers, terwijl de convenanten al een tijdje lopen.

Mijnheer Sintobin, een vzw die volledig op eigen middelen werkt, kan natuurlijk niet zomaar gestuurd worden vanuit de overheid. De middelen hebben een federale oorsprong, maar zijn wel toegekend aan de sector. Die zijn gestort, en zij kunnen daarmee aan de slag gaan. Het is niet dat het een soort subsidie is. Dat is in het verleden afgesproken als een soort return. Men kan dan vanuit de sector zelf organiseren wat men daarmee doet. Dat is iets anders dan een subsidie geven en daar een bepaalde voorwaarde aan koppelen.

De rol van ons departement bestaat erin na te gaan of de projecten de toets van de staatssteun kunnen doorstaan. We moeten altijd opletten of het wel kan en hiermee compatibel is. Tot nu toe heeft ons departement vooral die taak opgevolgd.

De vraag om uitleg is afgehandeld.