Om de financiering van bedrijven en gezinnen op peil te houden en de negatieve impact van het coronavirus te beperken, heeft de federale regering op initiatief van minister van Financiën Alexander De Croo (Open VLD) met de Nationale Bank en de banken een akkoord bereikt over een pakket ingrijpende maatregelen.
'We doen alles om de jobs van de mensen te beschermen', beklemtoonde De Croo op een persconferentie. Pierre Wunsch, de gouverneur van de Nationale Bank, spreekt van een 'financiële bazooka'.
Niet-financiële bedrijven, kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) en zelfstandigen krijgen zonder kosten betalingsuitstel tot 30 september als ze op 1 februari geen betalingsachterstand hadden of op 29 februari een betalingsachterstand hadden van minder dan 30 dagen. Eén bedrijf op de vier kan de coronaschok niet aan als er twee maanden geen inkomsten zijn, blijkt uit een studie van bedrijfsdata-expert Graydon.
Ook particulieren met een hypothecaire lening krijgen zonder kosten betalingsuitstel tot 30 september. Dat uitstel geldt zowel voor kapitaalaflossingen als rentebetalingen. Het betalingsuitstel voor bedrijven en gezinnen wordt niet automatisch toegekend. Kredietnemers moeten aantonen dat ze in nood zijn door het coronavirus en betalingsuitstel vragen aan hun bank.
Het uitstaand bedrag aan hypothecaire kredieten bedroeg in januari 179 miljard euro, blijkt uit cijfers van de Nationale Bank. Het uitstaand bedrag aan bedrijfskredieten bedroeg 127 miljard.
'Bedrijven en particulieren in liquiditeitsnood krijgen uitstel', zegt Johan Thijs, CEO van KBC en voorzitter van bankenfederatie Febelfin. 'Maar een gezin met twee werkenden van wie er één technisch werkloos wordt, zal geen beroep kunnen doen op betalingsuitstel als er op hun bankrekening 500.000 euro staat. We vragen solidariteit en zullen de regeling met gezond verstand toepassen.'
Voorts komt er een garantieregeling voor nieuwe kredieten. De garantieregeling is van toepassing op nieuwe kredieten die de banken verstrekken aan levensvatbare niet-financiële ondernemingen, kmo's en zelfstandigen. Alleen ontleners die geen betalingsachterstand hadden op 1 februari of op 29 februari een betalingsachterstand hadden van minder dan 30 dagen komen in aanmerking.
De waarborg geldt voor nieuwe kredieten die de banken tussen nu en 30 september verstrekken. De maximumlooptijd van de nieuwe kredieten bedraagt minder dan 12 maanden.
De federale regering trekt een budget uit van 50 miljard euro om de verliezen van de banken op die nieuwe kredieten te waarborgen. 'Dat bedrag vertegenwoordigt 10 procent van het bruto binnenlands product', zegt De Croo. 'Het is dus een zeer krachtig signaal.'
Maximumrente
De banken moeten kredietverliezen tot 3 procent zelf dragen. De verliezen tussen 3 en 5 procent worden voor de ene helft gedragen door de banken en voor de andere helft door de overheid. De verliezen boven 5 procent worden voor 80 procent door de overheid gedragen.
De jongste tien jaar, inclusief de financiële crisis van 2008-09, bedroegen de kredietverliezen maximaal 1 procent. De overheid komt dus tussen als de kosten van de coronacrisis minstens drie keer zo groot zijn als tijdens de financiële crisis. Thijs merkt op dat de banken de jongste tien jaar voor meer dan 10 miljard euro buffers hebben opgebouwd.
Voormalig minister van Financiën en Europees parlementslid Johan Van Overtveldt (N-VA) vreest dat de banken in vergelijking met Duitsland en Frankrijk een te groot deel van het gewicht van het reddingsplan van 50 miljard euro dragen.
In Frankrijk moeten de banken niet de eerste schok – bij ons drie procent – van de niet-geïnde leningen incasseren, zegt hij. En op de rest dragen ze maar 10 procent van het verlies, terwijl dat bij ons in twee schijven daalt naar 50 procent en dan naar 20 procent.
‘Het komt er nu op aan een maximale kredietstroom op gang te brengen, zodat bedrijven deze crisisperiode kunnen overbruggen’, reageert hij. ‘De overheid is de enige die in deze omstandigheden dit uitzonderlijk risico kan en moet dragen. De banken moeten daarbij een stuk ‘skin in the game’ hebben, maar ik vrees dat ze nu te veel risico op hun schouders krijgen.’
De maximumrente voor de nieuwe kredieten bedraagt 1,25 procent (exclusief 'fee'). Die 'fee' (extra kosten) mag 25 basispunten bedragen voor kredieten aan kmo's en 50 basispunten voor grote ondernemingen. Per bedrijf worden kredieten tot een maximumbedrag van 50 miljoen gewaarborgd. Voor hogere bedragen is goedkeuring door de overheid nodig.
De Croo zegt dat de garantieregeling via een koninklijk besluit wordt uitgevoerd nadat de regering bijzonder machten heeft gekregen van het parlement.
