Boeren in de bres voor bijen

Bijen leveren een heel grote bijdrage aan onze samenleving. Honingbijen, wilde bijen, hommels en andere bestuivende insecten zorgen ervoor dat we kunnen genieten van fruit en groenten, zoals kersen, appelen, erwten en bonen. Het is dus geen goed nieuws dat het aantal bijen en de diversiteit aan bijen afneemt. Bestrijdingsmiddelen, een gebrek aan voedsel en de parasitaire varroamijten liggen vermoedelijk aan de basis van de sterke achteruitgang van de bijenpopulaties. Onze landbouw is een deel van de oorzaak én slachtoffer, maar tegelijk een deel van de oplossing.

Landbouwers kunnen bijen helpen door de aanleg van bloemenstroken of het beheren van kruidenrijke graslanden. Steeds meer landbouwers sluiten hiervoor een beheerovereenkomst met de VLM. In ruil voor de inspanningen die de landbouwer gedurende de vijf jaar van de overeenkomst doet, krijgt hij niet alleen een jaarlijkse vergoeding, maar geniet hij ook van een heleboel andere natuurvoordelen zoals extra bestuiving door bijen. Meer dan 3.800 landbouwers hebben vandaag een of meerdere beheerovereenkomsten met de VLM lopen, goed voor ruim 12.000 hectare landbouwgrond.

Om het effect van zaadmengsels zoals in bloemenstroken op bestuiving en de biodiversiteit in kaart te brengen, neemt de VLM deel aan het Interreg-project Beespoke. Bedoeling van dit project is om het natuurlijk bestuivingsniveau en de gewasbestuiving op te krikken, zowel lokaal als op landschapsniveau. Dit moet leiden tot een gevalideerde adviestool voor landbouwers om bestuivers beter te ondersteunen. Op dit moment lopen er meer dan 70 demonstratieprojecten, zowel in Vlaanderen als in Zweden, Nederland, Denemarken, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. In Vlaanderen werkt de VLM samen met Universiteit Gent en Inagro.

Het aanleggen van bloemenstroken, perceelsranden of kruidenrijke graslanden in landbouwgebied heeft naast  bestuiving nog andere positieve effecten. Ze trekken namelijk ook lieveheersbeestjes, larven van zweefvliegen of gaasvliegen en roofwantsen aan die onder meer bladluizen onderdrukken. Als er genoeg aanwezig zijn, blijkt de inzet van bestrijdingsmiddelen zelfs overbodig, wat op zijn beurt weer goed is voor de bijen en andere nuttige insecten. Ook niet te onderschatten is de aantrekkingskracht die de maatregelen hebben op wandelaars en fietsers. Ze verfraaien het landschap wat zich kan uiten in een toeristisch voordeel.