Perceelsaanpak
Als landbouwer wil je vermijden dat kostbare grond wegspoelt van je land, want samen met het sediment spoelen zowel meststoffen als gewasbeschermingsmiddelen mee. Dit heeft een negatieve impact op de waterkwaliteit.
In de eerste plaats is het dus belangrijk om met teelttechnische maatregelen de vruchtbare grond op zijn plaats te houden.
Vooraf kan dit met enkele simpele ingrepen zoals aardappelen planten met drempeltjes of gewassen zaaien in de richting van de hoogtelijnen. Ook niet kerende bodembewerkingen is een belangrijke techniek om erosie te beperken. Ook het inzaaien met gras van de oogstgangen of kopakkers behoort tot de mogelijkheden. Zo wordt de stroming van water en sediment vertraagd, en kan het beter infiltreren op het veld.
Na de oogst is het belangrijk om zo snel mogelijk een groenbedekker in te zaaien of indien de oogst te laat gerooid wordt de oogstresten te laten liggen. Een bedekte bodem breekt namelijk de kracht van de waterdruppels die modderstromen kunnen veroorzaken.
Constructies
Soms zijn al deze brongerichte maatregelen niet voldoende om de kracht van het water tegen te houden. Vooral als er recent werd gezaaid of als de neerslaghoeveelheid op korte tijd te groot is. Daarom zijn bijkomende effectgerichte maatregelen op bepaalde (kritische) punten dan ook broodnodig. Een grasstrook bijvoorbeeld zorgt ervoor dat het sediment afgezet wordt en water makkelijker kan infiltreren, een houthakseldam houdt het water en sediment tegen zodat het sediment kan bezinken en het water vertraagd door de dam sijpelt. Ook erosiepoelen en aardendammen kunnen in de strijdt tegen erosie gebruikt worden.
Op dit perceel in Heuvelland, dat naar erosiegevoeligheid rood is ingekleurd, werden naast de teelttechnische maatregelen ook een houthakseldam aangelegd. Eén maand na plaatsing werd hij reeds grondig getest. Een grote regenbui op het perceel met jonge aardappelen bleek na de extreme droogte te weinig in staat om het water ter plaatse te laten infiltreren waardoor water met sediment de straat dreigde te overspoelen. De dam deed zijn werk, water en sediment werden opgevangen, het water kon traag door de dam sijpelen en sediment werd afgezet voor de dam. Op het diepste punt van de dam werd ruim 25cm sediment afgezet. Na de oogst van de aardappelen zal het neergeslagen sediment terug op het land getrokken worden zodat een goede werking van de dam gegarandeerd blijft.
Het onderhoud van de dam is simpel, nu en dan moet wat hakselhout toegevoegd worden om een voldoende hoogte te garanderen. Dit punt is dan ook dankzij de houthakseldam voor vele jaren gevrijwaard van modder op de baan.
Randvoorwaarden
Percelen die sterk erosiegevoelig zijn en dus als rood of paars worden ingekleurd moeten voldoen aan de randvoorwaarden. In de blog van dit voorjaar kan je hier meer informatie over terugvinden. Vind je het moeilijk om aan de voorwaarden te voldoen? Het keuzepakket bufferstrook kan ook ingevuld worden met een houthakseldam, eventueel in combinatie met een grasbufferstrook, dit in samenwerking met de erosiecoördinator.
