Alternatieve, meer natuurvriendelijke teelten kunnen zowel de natuur en het klimaat als de landbouw zelf ten goede komen. Dat besluit het Wereldnatuurfonds (WWF) België uit een studie.
Centraal in het verhaal staat het diervoeder. De prijs voor voeder is voor een vleesveehouder goed voor liefst een kwart van zijn kosten. Stel dat hij het over een andere boeg gooit en eiwitrijke voedergewassen plant, zoals grasklaver en luzerne. Die staan ecologisch hoger aangeschreven. Ze dragen bij tot de vruchtbaarheid van de bodem en met hun bloei bieden ze voedsel voor bestuivende insecten. Luzerne dringt met de wortels ook diep in de bodem door, wat de plant minder gevoelig maakt voor droogte.
Als het voeder uit eigen teelt komt, hoeft er geen soja uit Zuid-Amerika ingevoerd (en betaald) te worden. Die import laat een ongunstige ecologische voetafdruk na. Daarnaast maakt de landbouwer zijn grasland waardevoller, door bijvoorbeeld kruiden toe te voegen, waar hij voor vergoed wordt.
Dit teeltplan is volgens de studie haalbaar voor het merendeel van de Vlaamse veehouderijen, de invulling is afhankelijk van de specifieke context.
Zelfs al gaat de berekening uit van een productiedaling van 10 procent, dan nog komt de boer er financieel beter uit. De vleesveehouder uit het voorbeeld kan zijn jaarinkomen met 10.000 euro zien stijgen. Goed nieuws voor de vele boeren uit deze sector wier inkomen vandaag precair is.
De WWF-studie maakte een vergelijkbare oefening voor de melkveehouder en die zou zijn inkomen met zowat een kwart zien aangroeien.
Voor zijn berekeningen deed het WWF een beroep op data van de landbouwadministratie en op de praktijkervaring van adviseurs die op de landbouwbedrijven komen. ‘We denken dat dit goed onderbouwd is, maar het blijft een theoretische oefening', geeft Titus Ghyselinck, landbouwexpert van het WWF, toe. ‘Deze omslag is niet iets wat je van vandaag op morgen kunt toepassen. Er zal opleiding en ondersteuning voor nodig zijn. Maar het opent perspectieven.’
Met het Europese landbouwbeleid (GLB) dat vernieuwd wordt, dienen er zich meteen kansen aan. De nieuwe manier van werken kan gestimuleerd en ondersteund worden via zogenaamde ecoregelingen, die deel zullen uitmaken van dat gereviseerde GLB. Europa wil er de landbouw groener en duurzamer mee maken.
‘Het landbouwbudget hoeft in een meer ecologische aanpak niet eens toe te nemen’, maakt Ghyselinck zich sterk. ‘Het zal wel anders, gerichter gespendeerd worden.’
Het GLB-budget ondersteunt vandaag in Vlaanderen vooral rundveehouders, melkveehouders en akkerbouwers. Daarom liet het WWF deze oefening voor die sectoren uitvoeren.
