Droogtecoördinator voor Limburg gezocht

Drie opeenvolgende zomers die droog waren. Het is zeer uitzonderlijk, maar door de klimaatverandering zal dit een blijvend fenomeen zijn. Daarom werft de provincie Limburg een droogtecoördinator aan, die samen met alle belanghebbenden een ‘Limburgs Actieplan Droogte’ zal opstellen.

“De coördinator zal aan de slag gaan met de resultaten uit de Limburgse droogtestudie”, vertelt Bert Lambrechts (N-VA), gedeputeerde van Water en Klimaat. “Daarnaast zal hij of zij ook ondersteuning geven bij de opmaak van de gemeentelijke hemelwater- en droogteplannen en onze gouverneur adviseren bij af te kondigen captatieverboden.”

Studie

De droogtecoördinator zal aan de slag gaan bij de dienst Water en Domeinen, die 1.625 kilometer onbevaarbare waterlopen beheert. “De 21ste eeuw vraagt nieuwe wetten en denkwijzen die onze omgeving beter wapenen tegen de klimaatverandering. Het hemelwater dat gratis uit de lucht valt, wordt nu te snel richting kanalen en zee afgevoerd. Daar moeten we slimmer mee leren omgaan. Dat kan door het te recupereren en te hergebruiken. Maar ook door het op te vangen in bufferbekkens, moerassen of door beken terug open te gooien. In plaats van het zo snel mogelijk af te voeren, moeten we het zoveel mogelijk vasthouden”, stelt gedeputeerde Lambrechts.

Een preventieve aanpak van de droogte of waterschaarste is belangrijk. Ook in Limburg. “We zien dat het ondiepe grondwater in Limburg kwetsbaar is voor droogte. Vooral het zuiden van de provincie herstelt erg traag van de droogte”, zegt professor dr. Marijke Huysmans, grondwaterspecialist van de VUB. “Die lage grondwaterpeilen zijn niet alleen nadelig voor natuur en landbouw. Ze zorgen er ook voor dat er minder water in de beken stroomt, die vaak in grote mate door het grondwater worden gevoed. Limburg staat dus voor grote uitdagingen.”

Ondanks de regen van de afgelopen weken en maanden is het grondwaterpeil nog niet hersteld van die droge zomers. Op 85% van de locaties in Vlaanderen blijven de grondwaterstanden zeer laag (65%) tot laag (20%) voor de tijd van het jaar.

“Ook al regent het veel, het grondwaterpeil reageert daar maar heel traag op”, zegt professor Huysmans. “Hoe dieper de waterlaag gelegen is, hoe trager de aanvulling ervan. Dat kan soms maanden duren. Ook bodembedekking speelt een rol. In ons land is er veel beton en asfalt, regenwater kan op die plaatsen niet doordringen in de bodem en komt zo via de riolering in de rivieren en uiteindelijk in de zee terecht. Dat water zijn we dus kwijt.”

Wereldwijd zijn er maar 22 landen met een hogere waterstressindex dan België. “Van 164 landen staat België op de 23ste plaats in de categorie hoge waterschaarste. De behoefte aan water is hier groter dan de beschikbaarheid ervan. Oorzaken van die waterschaarste zijn de grote bevolkingsdichtheid, het gebrek aan grote rivieren die voor veel aanvoer van water zorgen en veel industrie en landbouw zit op dezelfde kleine oppervlakte. Ook de ondergrond speelt een rol. Zo neemt de zandgrond in de Kempen sneller water op dan de kleilagen in grote delen van West- en Oost-Vlaanderen, waardoor de waterreserve daar kleiner is. We hebben in België dan ook veel regen nodig, om de grondwaterreserves op peil te houden.”