Mechanische onkruidbestrijding komt terug meer in beeld. Enerzijds neemt de nood aan mechanische onkruidbestrijding toe. Het areaal biologische landbouw neemt toe. In de gangbare teelt staan een aantal herbiciden onder druk en in de voorbije droge jaren bleek de werking niet altijd voldoende. Anderzijds ontwikkelen constructeurs de technieken voor mechanische onkruidbestrijding verder door en worden machines steeds efficiënter en slagkrachtiger zodat mechanische onkruidbestrijding ook op grotere schaal mogelijk wordt.
Verschillende machines gedemonstreerd in maïs
De maïs op het demoperceel werd gezaaid op 1 september in een graanstoppel en werd op 6 september, net voor opkomst, gewiedegd. Tijdens de demo stond de maïs ongeveer 10 cm hoog.
Machinedemo's
De gedemonstreerde machines kunnen we in drie groepen indelen en hebben een complementaire werking.
(1) De precisiewiedeg
De precisiewiedeg is geëvolueerd naar de basismachine op bedrijven die het onkruid volledig mechanisch bestrijden. De machine werkt volvelds, is rijonafhankelijk en kan in veel teelten worden ingezet. Essentieel is om steeds op klein onkruid te werken en om de bewerking heel regelmatig te herhalen.
Kenmerkend voor de machine zijn de wiedegtanden die elk individueel door een veer worden bediend waardoor een goede bodemvolging en nauwgezette afstelling mogelijk is. Ervaren gebruikers verleggen ieder jaar de grens in de toepassing in hun teelten. De machine is in verschillende uitvoeringen en breedtes beschikbaar. Treffler en APV waren op de demo present.
(2) De lepelwieder
De lepelwieder is in essentie een erg eenvoudige machine en bestaat uit een set verticale schijven of wielen die naast elkaar zijn opgesteld met een onderlinge afstand van ongeveer 10 cm. Op elke schijf zijn ‘lepels’ gemonteerd die bij de rijdende beweging in de grond prikken en zo een drievoudige werking ontwikkelen. De lepelwieder breekt de korst in een verslempte grond en belucht de bodem. Daarvoor is de machine oorspronkelijk ontwikkeld. Bijkomend bestrijdt de lepelwieder klein onkruid door het onder te duwen of los te gooien.
De machine werkt volvelds, is rijonafhankelijk en is vooral in grovere teelten (granen, maïs, boontjes,…) inzetbaar. Voor een optimale werking is een hoge rijsnelheid (10 à 15 km/u) noodzakelijk. Agribiosolutions stelde een eenvoudige basismachine voor. De hydraulische drukstelling op de rotanet control van Carré maakt dat meer druk op de elementen kan worden gezet en zorgt voor een betere bodemvolging.
(3) Schoffelmachines in vele uitvoeringen
De schoffelmachines waren in erg verschillende uitvoeringen aanwezig. Dat geeft meteen aan dat een schoffelmachine vandaag een echte bouwdoos is. Investeren in een schoffelmachine vergt daarom maatwerk. Kleine details kunnen een groot verschil maken.
- Wat is mijn teeltsysteem (werkbreedte en aantal rijen)?
- Kan de machine op één rijafstand blijven staan, of moet ze regelmatig versteld worden?
- Welk stuursysteem wil ik?
- Kies ik voor een lichte of zware machine?
- Welk type parallellogram, welke schoffelmessen en welke attributen voor eventuele onkruidbestrijding in de rij? Al dan niet met sectiecontrole?
- Kies ik voor een machine met technische snufjes of hou ik het sober?
In een aantal gevallen kom je ertoe om ook je teeltsysteem in vraag te stellen om de beoogde schoffelmachine efficiënter in te kunnen zetten.
De verschillende constructeurs brachten gezamenlijk een mooi overzicht van wat mogelijk is. Wie de aankoop van een schoffelmachine overweegt, doet er goed aan om vooraf de gewenste functionaliteiten goed op te lijsten en vervolgens met meerdere aanbieders in gesprek te gaan.
New Holland (voormalige Kongskilde) demonstreerde een eenvoudige basisuitvoering met triltandschoffels en stuurschijven. Meer aangeklede machines zijn mogelijk. Onder het credo 'eenvoudig en polyvalent' bouwde Man@machine de Treffler-TF cultivator om tot een ruwe schoffelmachine die in grotere gewassen mogelijks iets kan betekenen voor ruw schoffelwerk. Bij de referentiemerken Steketee (Lemken) en Garford zagen we hoe een eigentijdse machine in essentie is opgebouwd met camarastuursysteem, een polyvalente balk die over de volle breedte kan worden benut en stevige, polyvalente parallellogrammen met verschillende aanbouwmogelijkheden en attributen.
Schmotzer en Agrivaux voegden daar elk op hun eigen wijze nog een dimensie aan toe. Schmotzer is een oud-gekende Duitse machine die via de overname door Amazone terug in Vlaanderen in beeld komt. Agrivaux is in origine een bedrijf dat inzet op precisietechnieken (GPS, camera,…) in land- en tuinbouw en is via deze weg al meerdere jaren actief in mechanische onkruidbestrijding. Na meerdere jaren machines te hebben verdeeld, ontwikkelde Agrivaux een eigen schoffelmachine waarin verschillende actuele ideeën en concepten zijn geïntegreerd. Agrivaux presenteerde tijdens de demonstratie de meest complete machine en had die ook het meest nauwkeurig afgesteld. Steeno ontwikkelde de Carré-Econet schoffelmachine door tot een machine om gras in maïs onder te zaaien.
Naar een nieuwe loonwerkactiviteit?
Ondertussen investeren ook innovatieve loonwerkers in mechanische onkruidbestrijding. Loonwerkers kunnen machines sneller rendabel maken door een groter areaal en kunnen zich ook onderscheiden door vakmanschap en ervaring met de betrokken machines. Mits goede en proactieve afspraken lijkt dit in de praktijk ook goed te werken.
Twee West-Vlaamse loonwerkers werden alvast door hun dealer gevraagd om aan de demonstratie op de Werktuigendagen deel te nemen. Rik Notebaert uit Poperinge was aanwezig met zijn schoffelmachine van Carré en werkt zowel in bieten op 50 cm als in maïs op 75 cm. Watteyne uit Ieper kocht het voorbije jaar een 6 m brede APV-wiedeg om in uien de grond op te breken en wil op verzoek ook in andere teelten werken.
Via het demonstratieproject ‘Onkruidbestrijding 2.0 met slimme combinatie van chemie en techniek’ ondersteunen Inagro en projectpartners loonwerkers die met mechanische onkruidbestrijding willen beginnen.
De demonstratie herbeleven?
Wil je de machines nog eens opnieuw aan het werk zien. Bekijk dan dit filmpje van de demo tijdens de Werktuigdagen 2021.
