Het geslacht Epitrix omvat zeer kleine keversoorten die de aardappelteelt zouden kunnen bedreigen als nieuwe plaagsoort. In de periode 2015-2016 werd in ons land al een uitgebreide monitoring opgezet om de aanwezigheid (voorkomen en waardplantenreeks) van de verschillende Epitrix soorten en aanverwante aardvlooien in kaart te brengen, met speciale aandacht voor de uitheemse Epitrix soorten. Door import van primeuraardappelen uit Portugal en Spanje is er immers kans op insleep van E. cucumeris en E. papa. Beide kevertjes, oorspronkelijk afkomstig uit Amerika, werden in Zuid-Europa vastgesteld. De larven van deze uitheemse aardvlosoorten vreten oppervlakkige gangen in de schil van aardappelknollen met kwaliteitsverlies tot gevolg. Er is weinig gekend over de kans op insleep via aanhangende grond op primeuraardappelen en over het voorkomen van de inheemse soorten, hun levenscyclus en beheersingsmaatregelen. Bovendien verloopt de identificatie van deze zeer kleine kevertjes tot op soortniveau moeilijk. Het project DEPITRIM beoogde dan ook (1) het uitwerken van morfologische en/of moleculaire diagnostische testen voor de uitheemse en inheemse Epitrix soorten en aanverwante aardvlosoorten, (2) het in kaart brengen van de huidige verspreiding van (inheemse) Epitrix soorten en verwante aardvlosoorten, (3) de wetenschappelijke studie van de biologie van de in België voorkomende Epitrix soorten, (4) de evaluatie van de kans op insleep en vestiging van Epitrix soorten die in België niet voorkomen en (5) het formuleren van aanbevelingen voor beheersingsmaatregelen en controlestrategieën voor plantschadelijke Epitrix soorten.
De resultaten van de visuele controles bij aardappelimporteurs toonden aan dat er wel degelijk een laag risico is op insleep uit besmette gebieden in Portugal en Spanje. Waakzaamheid is dus nodig om insleep en vestiging van uitheemse Epitrix soorten te voorkomen. In het kader hiervan zijn introductie- en vestigings-risicokaarten gemaakt. De intensieve monitoring in het veld heeft aangetoond dat er 2 inheemse Epitrix soorten voorkomen, nl. de nachtschade-aardvlo E. pubescens en de wolfskersaardvlo E. atropae, maar noch de ene noch de andere soort is in aardappelvelden vastgesteld. Er zijn beslissingsdocumenten opgesteld om aanbevelingen te doen naar de aardappelhandelaars en het FAVV voor de aanpak van de uitheemse Epitrix soorten na vaststelling. Deze documenten bevatten informatie over de levenscyclus, de insleepmogelijkheden, de morfologische identificatie van de verschillende Epitrix soorten en hun look-alikes, de schadebeelden en de controlemaatregelen.
Project: FOD-DEPITRIM
Looptijd: 2016-2017
Financiering: FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu
Samenwerking: UGent, CRAW, PCA
Contact: hans.casteels@ilvo.vlaanderen.be
