Akkerbouw
Algemeen
Dieren
Economie
Markten
Mechanisatie
Milieu
Politiek
Tuinbouw
Veehouderij
Voeding
Inloggen
 
 
 
Klik hier om u te registreren en te abonneren
(72,60 euro per jaar)
 
Wachtwoord vergeten
Volgend artikelVolgend Artikel

 07 jun 2019 15:46 

Weten doet ggo’s eten


Voorstanders zien in genetisch gemodificeerde gewassen (ggo’s) vooral een manier om de toenemende wereldbevolking te voeden en om boeren beter te beschermen tegen droogte, plagen en andere perikelen. Tegenstanders vinden dat ‘geknoei’ met de natuur maar niks, zeker als het op hun bord belandt. Ondanks de sterke wetenschappelijke consensus, is de vraag hoe zij ervan overtuigd kunnen worden dat gewasverbetering via genetische ingrepen veilig is?

Niet door continu met de mooie beloftes van de voorstanders te zwaaien, of door hardnekkige mythes telkens weer naar de prullenmand te factchecken. Wat wel werkt: de basiskennis van de biologie en de genetica bijspijkeren. Dat is althans de conclusie van een internationaal team van psychologen na onderzoek bij vrijwilligers in de VS, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. De ­studie staat in de laatste uitgave van het Journal of Environmental Psychology.
 
De vorsers onderzochten bij meer dan zevenhonderd Amerikaanse studenten (hogeschool en unief) de invloed van hun kennis van de moleculaire biologie op hun appetijt voor ggo-voeding. Die invloed bleek niet miniem: studenten met weinig benul van genen en DNA hadden liever geen ggo’s op hun bord.
 
Dat onbekend ook in het geval van ggo’s onbemind maakt, was te verwachten. Met hun werk onderschrijven de psychologen een verband dat eerder dit jaar al door Nature Human Behaviour (DS, 17 januari) aan het licht werd gebracht. Namelijk dat mensen die erg ongerust zijn over ggo-voeding en ggo-landbouw, eerder zwak dan sterk scoren op genetica (en wetenschap in het algemeen).
 
Een van de sterke punten van het onderzoek in Environmental Psychology is dat de auteurs het nog eens over hebben gedaan in Nederland en het VK, waar ggo’s (net als in vele andere Europese landen) op nog minder populariteit kunnen rekenen dan in de VS. Met dezelfde uitkomst: ook bij Britse en Nederlandse studenten bleek feitelijke kennis bepalend voor hun perceptie van ggo’s. Maar wat de voorstanders van ggo’s wellicht het meeste hoop geeft – en misschien zelfs een nieuwe strategie om tegenstanders of twijfelaars over de streep te trekken – staat achteraan in het onderzoeksverslag. Finaal nodigden de psychologen de studenten – alsof die nog niet genoeg te blokken hadden – uit voor een ‘basiscursus’ genetica en biotechnologie. Vijf weken lang kregen ze elke dag filmpjes en ander digitaal ­lesmateriaal voorgeschoteld. Het ­effect mocht er zijn: de scepsis smolt als sneeuw voor de zon.
 
Volgens Bastiaan Rutjens, psycholoog aan de universiteit van Amsterdam en medeauteur van de studie, schuilt de doeltreffendheid van genetische basiskennis in zijn feitelijke, ‘waardevrije’ karakter. ‘Inzicht in de precieze werking van genetische modificatie leidt bijna automatisch tot meer vertrouwen’, claimt hij. Bij studenten, die nieuwe inzichten sowieso gemakkelijk oppikken, hoeft dat misschien niet te verbazen. Is het dan geen manco dat enkel jongvolwassenen aan het onderzoek deelnamen? ‘Dat is inderdaad een leemte, al zie ik niet meteen een reden waarom we bij oudere generaties iets anders zouden vinden.’
 
De Nederlander was naar eigen zeggen verrast toen hij zag dat vertrouwdheid met genetica zo’n grote invloed heeft. ‘Het blijkt ook veruit de meest bepalende factor, belangrijker dan politieke overtuiging of geloof. Zelfs stevige ­morele opvattingen over het pure, natuurlijke karakter van niet-gemodificeerd voedsel hielden geen stand. Bijzonder, want bij andere twistappels van deze tijd zoals ­klimaat en vaccins, is dat niet zo.’ Rutjens haalt de karikatuur aan van de wetenschappelijk-technisch geschoolde leek die zich in de complexe materie van het klimaatsysteem ingraaft, en zich in zijn oorspronkelijke (klimaatsceptische) overtuiging alleen maar gesterkt ziet.
 
Dirk Inzé, hoogleraar moleculaire plantenbiologie aan het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB), probeert al jaren mensen te overtuigen van de ­veiligheid van genetische modificatie, en van de wenselijkheid van ggo-landbouw. Ook hij denkt dat het wegnemen van de angst en afkeer voor ggo’s begint bij een beter begrip van de basisbeginselen. ‘Met het VIB zetten we hier sterk op in, bijvoorbeeld met laagdrempelige duiding, lezingen en zelfs expo’s – al trekken die vooral een publiek dat er al voor openstaat.’
 
Volgens Inzé is genetische ­modificatie slechts de moderne voortzetting van de eeuwenoude praktijk van gewasveredeling, die ervoor heeft gezorgd dat boeren nu flinke maïskolven kunnen oogsten. Het VIB wil de maïsplant nu ­verder verbeteren, bijvoorbeeld met de genbewerkingstechniek crispr. Een jaar geleden besliste het Europees Hof van Justitie nochtans dat die techniek onder de strenge ggo-wetgeving valt.



  Nieuwsflash
 
Erkenning als RAMP: hevige regenval juni/juli/aug 2021 en overstromingen juni/nov/dec 2021 Lees meer
 
 
Nitraatresiducontrole op jouw perceel Lees meer
 
 
De groei van biologische landbouw hapert in 2023 Lees meer
 
 
Inzaaidatum vanggewassen: groenten+uien tot 15/10, mais+late aardappelen 31/10Lees meer
 
 
Grondwaterpeil blijft hoger dan normaal, debieten normaliserenLees meer
 
 
Groen licht voor 25 projecten VLIF innovatieLees meer
 
 
Bent u mestverwerkingsplichtig? Kijk uw certificatenrekening na voor 30/9Lees meer
 
 
Publiek grondbezit in Vlaanderen en Brussel voor het eerst in kaartLees meer
 
 
Produceer kwaliteitsvolle wijn Lees meer
 
 
Gemiddelde prijs per hectare van een Vlaamse landbouwgrond in de lift: +2,8% Lees meer
 
 
Erkenning hevige regenval 11 en 12 mei 2023 en 12 september 2023 als rampLees meer
 
 
Demo cijferwebsite Agentschap Landbouw en ZeevisserijLees meer
 
 
Graanvergaderingen najaar 2024 Lees meer
 
 
Wat te doen bij blauwtong? Lees meer
 
 
Lunchwebinar op 10 september over de wijzigingen van het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB)Lees meer
 
 
Hoe kijken landbouwers naar de uitdagingen van de toekomst? Lees meer