De voorzitter
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Mieke Schauvliege (Groen)
Minister, deze vraag is al meerdere keren aan bod gekomen in deze commissie. Het is een vraag naar een stand van zaken.
Greenpeace, Natuurpunt, Bond Beter Leefmilieu (BBL), World Wildlife Fund for Nature (WWF) en Dryade dagvaardden de Vlaamse Regering omdat het water teveel nitraat bevat. Op 31 procent van de meetplaatsen wordt de drempelwaarde van 50 milligram nitraat per liter overschreden. De Vlaamse waterkwaliteit gaat steeds verder achteruit.
Er moest een voorstel komen tegen 21 december – of 12 januari, afhankelijk van welke datum men precies als referentiedatum neemt, de betekening of de beslissing. Het voorstel moest er alleszins zes maanden na de uitspraak komen en die datum is nu verleden.
Mijn vraag, minister, is welke voorstellen u bij die rechtbank hebt neergelegd om te voorkomen dat Vlaanderen veroordeeld wordt vanwege zijn lakse nitraatbeleid? Kunnen we het document ontvangen dat aan de rechtbank afgeleverd werd?
De voorzitter
Minister Demir heeft het woord.
Minister Zuhal Demir
Bij vonnis van de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg van Brussel, zetelend zoals in kort geding, op 21 juni 2023, werd vastgesteld dat het Vlaamse Gewest de Nitraatrichtlijn en het Mestdecreet schendt, doordat het nitraatgehalte van het grond- en oppervlaktewater de norm van 50 milligram per liter overschrijdt.
Het Vlaamse Gewest werd veroordeeld om binnen een termijn van zes maanden na de betekening van het vonnis aanvullende of verscherpte maatregelen te nemen zoals bedoeld in artikel 5, lid 5 van de Nitraatrichtlijn, en om bij het selecteren van deze maatregelen rekening te houden met de doeltreffendheid en de kosten ervan ten opzichte van die van eventuele andere preventieve maatregelen.
Dit vonnis werd betekend op 14 juli 2023. Deze betekening doet de termijnen lopen om uitvoering te geven aan het vonnis. Op het moment van de vraagstelling was deze termijn dus nog niet verstreken. Er moeten evenwel geen voorstellen bij de rechtbank worden neergelegd.
Zoals ik al eerder heb toegelicht ben ik volop bezig met MAP 7 (Mestactieplan), waarin gerichte maatregelen zullen worden opgenomen. Deze maatregelen zullen tegemoetkomen aan het vonnis van de Brusselse rechtbank.
Aangezien er niets werd afgeleverd aan de rechtbank, kan ik u dan ook niets meegeven.
De voorzitter
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Mieke Schauvliege (Groen)
Minister, we zijn een half jaar na de uitspraak en u hebt nog geen enkele maatregel genomen om tegemoet te komen aan de uitspraak van de rechtbank, dat hebt u daarnet gezegd. Ik hoor u wel vertellen dat u bezig bent met het zevende Mestactieplan. We zijn op het einde van de legislatuur en er ligt nog steeds geen concreet voorstel op tafel. Mijn vraag hierover is wat de concrete stand van zaken is.
Een tweede belangrijke maatregel wanneer het gaat over water en nitraat, is het erosiebeleid ten gevolge van het landbouwbeleid in Vlaanderen. Er moest een erosiebesluit komen, dat bleek ook uit de evaluatie van het erosiebeleid. Mijn vraag is dan ook wat hier de stand van zaken is.
De voorzitter
Minister Demir heeft het woord.
Minister Zuhal Demir
Ik wil vooreerst meegeven dat ik, in tegenstelling tot de Federale Regering waar u inzit, wel tegemoet ga komen aan het vonnis van de rechtbank. U zit in een Federale Regering waar men zich niets aantrekt van de rechtbank.
Zoals u weet zijn er in Europa ook MER-regels (milieueffectrapport). Aanpassingen van de maatregelen die we willen doorvoeren, moeten zowel de MER-regels doorlopen – dat is wat nu wordt opgemaakt, maar dat neemt tijd in beslag –, als de Europese regels doorlopen. De aanpassingen van de mestregels moeten ook een passende beoordeling krijgen, ook dat moet gebeuren. Maar het eerste is dus het opmaken van die MER, en ten tweede het overleg met de Europese Commissie om meteen een goed plan op tafel te leggen. Dat plan zal bestaan uit de basis die onderhandeld werd door alle actoren uit het middenveld. Ik denk dat daar zowel door landbouworganisaties als de milieu- en natuurorganisaties, goed werk is geleverd. We gaan verder kijken wat nodig is.
Het erosiebeleid maakt, zoals u allicht weet, ook deel uit van MAP 7.
De voorzitter
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Mieke Schauvliege (Groen)
Minister, het mestseizoen start op 15 februari, en voor de tweede keer op een rij is er eigenlijk geen verstrengd mestactieplan van toepassing. (Opmerkingen van minister Zuhal Demir)
Goed, minister, MAP 6+ zou u aanpassen, maar dat is nooit gebeurd. Er is nu een MAP 7 in wording dat al twee jaar is aangekondigd. We zijn vandaag 23 januari, vanaf 15 februari zitten we opnieuw met het mestseizoen en het is eigenlijk heel onduidelijk wat er zal gebeuren. U kondigt nu opnieuw heel wat maatregelen aan, maar het is wel duidelijk dat u daar draalt en niet vooruit gaat. Ik zou zeggen: zorg ervoor dat MAP 7 er zo snel mogelijk komt. (Opmerkingen van minister Zuhal Demir)
Minister, hebt u een MAP 7 misschien? Zijn er duidelijke regels? (Opmerkingen van minister Zuhal Demir)
De MER loopt, minister. Wiens verantwoordelijkheid is het dat die MER nu pas loopt? Toch niet de mijne, ik denk dat u de bevoegde minister bent … (Opmerkingen van minister Zuhal Demir)
… die ervoor moet zorgen dat die wetgeving aangepast wordt, zodanig dat we tot een goede waterkwaliteit komen. 10 procent van onze waterlopen zullen tegen 2027 misschien proper worden, terwijl we ze eigenlijk allemaal proper moeten hebben tegen 2027. U bent er niet in geslaagd om daar enige stappen in te zetten.
De voorzitter
De vraag om uitleg is afgehandeld.
