Maar het effect is wereldwijd: terwijl het in België (Wallonië) en Duitsland stortvloedregens waren die zorgden voor menselijke, materiële en economische schade, waren het op andere plaatsen van de wereld hittegolven en bosbranden die zorgden voor rampspoed in de voorbije weken en maanden. Tussen juni en half juli 2021 brak er zelfs in het Noordpoolgebied een ijsberg af met een oppervlakte het equivalent van de staat Florida.
En dit allemaal met een klimaatopwarming die gemiddeld 1,1°C bedraagt vis-à-vis pre-industriële warmte-niveaus.
Het IPCC (International Panel on Climate Change) bracht, niet toevallig, ook begin augustus een rapport uit dat een wereldwijde stijging voorziet van 1,5°C binnen de komende 2 decennia. Deze 1,5°C zou het ambitieniveau moeten zijn om wereldwijd de opwarming te laten plafonneren. Maar hiervoor is uiteraard een uitdagende en positieve agenda nodig : regionaal, nationaal, Europees en wereldwijd en liefst met enige coherentie in de aanpak.
Deze coherentie bleek deze zomer ook wat zoek wanneer we in dezelfde tv-journalen geconfronteerd werden met de ellende van de watersnood en ondertussen migrerende stervoetballers op privéjet-vluchten geshowd zagen alsof er geen vuiltje aan de opgewarmde lucht leek.
De oogst voor vezelvlas zal dus dit jaar, ondanks dat de teelt tot half juni goed aanlegde, tegenvallend zijn, niet alleen door de sterke legering van het vlas, maar ook door de moeilijke roting en moeilijke (natte) oogstomstandigheden zelf. De impact is ook zeer sterk bepaald door de locatie van de percelen, zelfs in het kleine België.
Op korte termijn kunnen we wellicht de komende jaren verder werken aan adaptatie door risicospreiding (zowel van percelen als van gewas en variëteiten, waardoor wintervlas wellicht nog meer in het vizier zal komen), en door efficiëntere teelttechnieken (cfr. onze initiatieven rond precisie-landbouw). Op middellange termijn is vezelvlas door zijn unieke eigenschappen (1 ha vezelvlas legt gedurende 1 teeltcyclus ongeveer evenveel CO2 vast als een ha bos op een jaar) naar het klimaat toe wellicht een deel van de grotere oplossing. We slaan hier samen met ILVO en met Inagro resoluut de richting in van de bio- en circulaire economie. Méér inzet van vezelvlas voor klimaat-mitigerende toepassingen ligt hier ook duidelijk op tafel.
In het globale debat rond broeikasgas-uitstoot is landbouw trouwens wereldwijd zeker niet de grootste contribuant (de topplaatsen worden hier ingenomen door industriële sectoren = de zogenaamde maakindustrie en de energiesector zelf), maar zelfs binnen de wereldwijde landbouwsector zelf neemt de Belgische en Vlaamse landbouwsector een leidende positie van minimale impact in, terwijl vezelvlas binnen dit geheel als niche-(agro-)sector een duidelijke extra troefkaart kan betekenen. Deze positieve agenda moet ons sterken om in de toekomst van vlas (en linnen) in West-Europa te blijven geloven. We zullen dit ook in de komende maanden en jaren zeker blijven beklemtonen in onze gesprekken met de diverse overheden. De marktvraag voor vlas en linnen blijft sterk, dit moet ons ook sterken bij alle volgende innovatie- en transformatiestappen!
“They did not know it was impossible so they did it”
“Ze wisten niet dat het onmogelijk was, dus hebben ze het gedaan.”
Mark Twain
Jan Sijnave, Directeur Algemeen Belgisch Vlasverbond vzw
