De voorwaarden en de naleving van aardappelcontracten zijn al langer een oud zeer. In 2006 werd onder impuls van toenmalig federaal landbouwminister Sabine Laruelle (MR) voor een eerste keer een gedragscode opgesteld om de contractuele relaties tussen de verschillende partijen in de aardappelketen vlotter te krijgen. “Maar moeilijke marktsituaties uit het recente verleden hebben duidelijk gemaakt dat het nodig was om deze gedragscode te actualiseren”, legt de voorzitter van Belpotato.be uit.
In de schoot van de brancheorganisatie werd een werkgroep ‘contractuele relaties’ opgericht. Vertegenwoordigers van ABS, BB, FWA, Belgapom en Fiwap onderhandelden er onder leiding van de FOD Economie over de verschillende elementen die in de aardappelcontracten moeten opgenomen worden. “We focusten ons op zes punten tijdens dit overleg: type contracten, pootgoedlevering, acceptatie en kwaliteitsbeoordeling, mededelingstermijnen voor afkeuringen, ondertekeningstermijnen en betalingsvoorwaarden”, vertelt Steven De Cuyper, ondervoorzitter van Belpotato.be.
Soort contract
In de door de verkoper en de koper medeondertekende documenten moet duidelijk worden aangegeven of het om een ‘ton’- dan wel om een ‘hectare’-contract gaat.
In het geval van een ‘hectare’-contract zal de identificatie van het perceel nu duidelijker zijn inzake het verzamelen van informatie (teelttechnieken, opslag en bewaring) en de bemonstering die nodig is om de opbrengst en de kwaliteit te ramen.
Levering van pootgoed
Indien de koper van de aardappelen het pootgoed aan de verkoper levert, moet deze de landbouwer in kennis stellen van het gewicht en het kaliber van de zaailingen. Hun certificaat moet ook aanwezig zijn.
Eventuele opkomstproblemen die op het veld worden waargenomen, moeten aan de koper worden gemeld vóór 15 juni voor percelen die vóór 5 mei zijn beplant en vóór 30 juni voor percelen die na 5 mei zijn beplant. In dit geval wordt beide partijen verzocht om de levering van de aardappelen te bekijken met het oog op een evenwichtige oplossing.
Eventuele andere fytosanitaire problemen (waaronder virussen en bacteriën) kunnen in een later stadium worden gemeld, maar wel zo spoedig mogelijk nadat zij zijn vastgesteld.
Leveringsvoorwaarden, bepaling tarra/kwaliteitsbeoordeling en gewicht
De gedragscode vereist dat de receptie- en acceptatievoorwaarden door de koper aan de verkoper worden meegedeeld bij de ondertekening van het contract. Ook moet de locatie van de tarra- en kwaliteitevaluatie tijdig en uiterlijk vlak voor het laden aan de verkoper worden meegedeeld.
Er mogen geen weegkosten worden aangerekend indien de landbouwer beschikt over een wettelijk geijkte weegbrug.
Termijn voor kennisgeving van afkeuring en terugzending van de goederen
Ingeval van weigering moet de verkoper zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk 24 uur na levering van de knollen, van de beslissing in kennis worden gesteld.
Indien er mogelijkheid is tot herbestemming, moet het voorstel de landbouwer bereiken uiterlijk om 12 uur op de eerstvolgende werkdag na de levering aan de verwerker. Op die manier is het mogelijk om de aardappelen, ondanks de weigering, te verkopen, zodat de teler wordt betaald.
Termijn voor ondertekening en herroepingsrecht
Wanneer over een contract wordt onderhandeld, is het vereist dat het onmiddellijk door beide partijen, dit wil zeggen de verkoper en de koper (of zijn vertegenwoordiger), wordt ondertekend. Indien dit niet mogelijk is, moet het door één van beide partijen ondertekende contract binnen maximaal 10 dagen door de andere partij ondertekend en bezorgd worden aan de eerste ondertekende partij.
Indien deze termijn niet in acht wordt genomen, heeft de partij die als eerste heeft ondertekend herroepingsrecht gedurende ten hoogste 7 dagen na ondertekening door beide partijen.
Betalingsvoorwaarden
Er is tevens aandacht besteed aan oneerlijke handelspraktijken. In afwachting van de definitieve omzetting van de Europese richtlijn 2019/633 betreffende oneerlijke handelspraktijken in de betrekkingen tussen ondernemingen binnen de landbouw- en voedselvoorzieningsketen in het Belgische recht, moeten koper en verkoper in het aardappelcontract immers duidelijk afspraken maken over de betalingsvoorwaarden en specifieke betalingsmodaliteiten, zoals de betaling van tussentijdse leveringen.
Deze lijst is niet volledig en omvat alleen de belangrijkste wijzigingen in de tekst die de contractuele relatie tussen productie en handel/industrie regelt. Het is uiteraard aan te bevelen dat iedereen de integrale tekst leest alvorens nieuwe contracten te sluiten.
Lees aandachtig de gedragscode (PDF) hierboven
