Koe in de wei kan zonder vergunning

Boeren die hun koeien in de wei laten lopen, hoeven hiervoor toch geen vergunning te hebben. Ook het uitrijden van mest mag zonder vergunning. Dat stelt het Adviescollege Stikstofproblematiek in een rapport dat vandaag verschijnt.

In opdracht van landbouwminister Schouten zoekt de commissie onder leiding van oud-minister Remkes oplossingen voor de stikstofimpasse waarin Nederland verkeert. In een eerder rapport adviseerde Remkes de maximumsnelheid te verlagen, zodat auto’s minder stikstof uitstoten.

Het rapport gaat over het weiden van vee en het bemesten van grond. Hoewel dat zorgt voor uitstoot van stikstof, hoefden boeren hiervoor geen natuurvergunning aan te vragen. Tegen dat beleid spanden Mobilisation for the Environment (MOB) en de Vereniging Leefmilieu een rechtszaak aan. In het inmiddels befaamde ‘stikstofvonnis’ van afgelopen mei gaf de Raad van State de milieuorganisaties gelijk: omdat een koe die buiten loopt evengoed stikstof uitstoot dat beschermde natuur kan schaden, is een vergunning verplicht. Voor bemesten geldt hetzelfde, aldus de Raad van State. Daarmee lopen Nederlandse koeien sinds mei illegaal in de wei, al tekende de Raad van State aan dat de boeren zelf niets te verwijten valt – het was de overheid die (ten onrechte) had bepaald dat een vergunning niet nodig was.

Het vonnis ging als een schok door de agrarische sector. De laatste jaren is op allerlei manieren geprobeerd om koeien meer en vaker buiten te laten lopen. Er zijn convenanten, coaches en subsidies in het leven geroepen om weidegang te stimuleren. Bovendien zijn deskundigen het erover eens dat een koe in de wei (waar het dier poept op de ene en urineert op de andere plek) minder stikstof produceert dan in de stal, waar mest en urine zich mengen. Afhankelijk van hoe lang de koeien buiten zijn, kan het 10 tot 40 procent uitstoot schelen. Minister Schouten kondigde meteen aan dat zij het ‘weideverbod’ niet wenste te handhaven.Steeds strengere wetten
Wel vroeg zij de commissie-Remkes na te gaan wat moet gebeuren met de uitspraak van de Raad van State. Het antwoord van de commissie: eigenlijk niets. Volgens de commissie heeft het weiden van vee en het bemesten van grond vrijwel nooit negatieve effecten op de natuur. Door steeds strengere wetten mag een boer al minder mest op zijn grond brengen dan vroeger, en door voortschrijdende techniek komt hierbij volgens de commissie ook steeds minder stikstof vrij. En zolang geen sprake is van mogelijke negatieve effecten, is een vergunning ook niet vereist.

Het advies van Remkes komt overeen met wat minister Schouten deze week afsprak met het Landbouw Collectief: ‘Het kabinet geeft aan beweiden en bemesten niet vergunningplichtig te maken.’

Voorzitter Johan Vollenbroek van MOB reageert verrast op de aanbeveling van Remkes. “Deze redenering klinkt als een rare kronkel, om niet te zeggen: flauwekul.” Ook jurist Valentijn Wösten, die MOB en Leefmilieu bijstaat, hoort op van de conclusies. “Dit is dezelfde riedel die eerder is afgedraaid in onze zaak. Ik kan mij niet voorstellen dat dit juridisch standhoudt.” Vollenbroek en Wösten zeggen het adviesrapport nader te gaan bestuderen.