Brief aan mevrouw Schippers met aandachtspunten akkerbouw

De NAV vindt dit een ongewenste situatie, omdat Nederlandse landbouw juist voedsel van een uitstekende kwaliteit produceert. Wij pleiten daarom ook voor een Ministerie van Landbouw, waarbij de belangen van de Nederlandse landbouw en voedselproductie beter worden behartigd dan de laatste tijd het geval is.

De NAV ziet een goede toekomst voor hoog-productieve, innovatieve en duurzame akkerbouw in Nederland. In Bijlage sturen wij u het document ‘NAV-visie op de akkerbouw tot 2025’, gepubliceerd in augustus 2016. De twee pijlers zijn marktbeleid en duurzame productie. De NAV is voorstander van behoud van het Europese Gemeenschappelijke Landbouwbeleid. De NAV vindt wel dat boeren het inkomen uit de markt moeten kunnen halen zonder afhankelijk te zijn van subsidies, maar zolang dat niet zo is vanwege de lage prijzen en de zwakke positie van boeren in de agro-food keten, is het noodzakelijk dat er marktbeleid blijft. Ook moeten de mogelijkheden van boeren om zich te organiseren in de markt worden uitgebreid. Nu mogen boeren zich organiseren tot 5% van de relevante markt, terwijl afnemers (bijv. Ahold Delhaize) en toeleveranciers (bijv. Bayer Monsanto) een veel groter deel van hun markt mogen bepalen. 

Ook pleit de NAV in dit verband voor het buiten de vrijhandelsverdragen houden van landbouw en voedsel, omdat er dan een overvloed van buitenlandse producten onze Nederlandse producten zal verdringen en de boeren uit de markt zullen worden gedrukt. Voor een duurzame productie pleiten wij voor vergroening van de gewasbescherming, maar wel met behoud van een voldoende breed effectief middelenpakket, voor evenwichtsbemesting waarbij met hoge productie ook meer mag worden bemest, voor toename van de teelt van eiwitgewassen en voor meer mogelijkheden om klimaatverandering tegen te gaan door het vastleggen van CO2 in de bodem in de vorm van organische stof d.m.v. bodemverbeteraars.

In het rapport ‘NAV-visie op het 6e Actieprogramma Nitraatrichtlijn’ van maart 2017 pleiten wij voor het aansturen van alles betreffende de waterkwaliteit door de Rijksoverheid in plaats van medeaansturing door provincies en waterschappen. Tevens vindt de NAV dat er veel beter onderzoek nodig is naar welk deel van de mineralen in het grond- en oppervlaktewater nu eigenlijk van de landbouw afkomstig is en welk deel van andere bronnen stamt, voor actualisering en validatie van de gebruikte modellen en voor bijstelling van de normen.

Daarnaast zijn er een aantal andere dringende zaken waarvoor wij uw aandacht vragen:
1. Faunabeheer en wildschade: boeren kunnen wildschade claimen bij de provincie, maar alleen als die provincie een faunabeheerplan heeft. Sinds de Rijksoverheid het faunabeheer heeft gedelegeerd aan de provincies, zijn er sterke verschillen ontstaan tussen provincies. Een deel heeft helemaal geen faunabeheerplan en bij de overige zijn grote verschillen tussen de plannen en dus tussen de schadevergoedingen voor boeren. De NAV vindt dat faunabeheer en
wildschade weer door de Rijksoverheid moet worden beheerd om willekeur te voorkomen.
2. Brede weersverzekering: steeds meer boeren nemen deel aan de bredeweersverzekering, wat de NAV toejuicht. Echter, bij gelijkblijvend budget wordt de subsidie lager naarmate er meer mensen deelnemen, waardoor de verzekering duurder wordt bij meer deelname. Dat vindt de NAV ongewenst. Bovendien gaat een groot deel van de subsidie meteen weer terug naar de overheid als assurantiebelasting. Op andere bedrijfsverzekeringen zoals de transportverzekering
en de exportkredietverzekering wordt geen assurantiebelasting geheven. De NAV pleit daarom enerzijds voor verhogen van het budget voor subsidie op de bredeweersverzekering en anderzijds voor vrijstelling van assurantiebelasting van deze verzekering. Het budget voor de bredeweersverzekering komt uit de tweede pijler van het GLB dus brengt geen directe lastenverzwaring voor de Nederlandse overheid met zich mee.
3. Gewasbeschermingsmiddelen: bij de voorgenomen toetsing van alle toegelaten middelen op mogelijke hormoonverstorende effecten wordt geen rekening gehouden met de werkelijke blootstellingsconcentraties. Zoals het er nu naar uit ziet wordt er ook voorlopig geen mogelijkheid voor vrijstelling gegeven voor middelen die nooit in een hormoonverstorende dosis worden gebruikt. De NAV is voor het uitsluiten van alle risico’s met gewasbeschermingsmiddelen, maar pleit er wel voor om gebruik van middelen die nooit in een gevaarlijke concentratie worden ingezet mogelijk te houden. Een goede impactanalyse bij alle (her)beoordelingen is wat ons betreft gewenst om een voldoende breed effectief middelenpakket te houden.
4. Brancheorganisatie Akkerbouw: de BO Akkerbouw heeft in 2016 een verbindend verklaring gekregen voor het opleggen van heffingen voor onderzoek. Helaas wordt het innen van de heffingen praktisch onmogelijk gemaakt onder de vlag van de privacy-wetgeving. Tegelijkertijd worden wel alle gegevens van boeren zonder overleg of kennisgeving op internet gepubliceerd, zoals de bedrijfstoeslagen per bedrijf en het landgebruik onder ‘Boer en Bunder’. De NAV pleit er voor om op zo kort mogelijke termijn medewerking te verlenen aan het mogelijk maken van het innen van de heffingen. Bij het door de NAV georganiseerde debat waren alle aanwezige partijen, waaronder VVD, CDA en GL het hier mee eens. De sector heeft onderzoek nodig om haar vooraanstaande positie te behouden en de duurzaamheid te vergroten.

De NAV hoopt dat onze punten op enige wijze aandacht kunnen krijgen in de onderhandelingen voor een nieuw kabinet. Zoals gezegd zien wij graag meer begrip en medewerking vanuit de regering voor de landbouw. De landbouw is niet alleen een belangrijke economische factor, maar zorgt er ook voor dat wij in Nederland voldoende voedsel van uitstekende kwaliteit tot onze beschikking hebben en dat wil de

NAV graag zo houden. Met een goed functionerende Nederlandse landbouw zijn uiteindelijk alle Nederlanders gebaat, niet alleen de akkerbouwers uit onze achterban. Met dank voor uw aandacht,
hoogachtend,
Teun de Jong,
Voorzitter NAV