Plaatsen van wolfwerende omheiningen

Mevrouw Van Looy heeft het woord.

Begin dit jaar waren er nog maar drie in Vlaanderen gevestigde wolven, maar eind mei berichtte het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) dat de wolvin Noëlla welpjes heeft gekregen. Dat zou dan de enige wolvenroedel in Vlaanderen zijn. De welpen zijn intussen ongeveer twee maanden oud en wagen zich al eens buiten hun burcht. De straal van hun verkenningszone zal elke dag groter worden. Dat wil zeggen dat ze ook de straten zullen oversteken en op zoek gaan naar prooien.

Uit mijn schriftelijke vraag van begin dit jaar blijkt dat er sinds de terugkomst van de wolf in Vlaanderen in totaal 402 schademeldingen werden geregistreerd. Op basis van onderzoek werd telkens bepaald of de gemelde schade door de wolf of een ander dier werd veroorzaakt. In 304 gevallen was de schade effectief door de wolf veroorzaakt. Meer dan 90 procent van deze schadegevallen viel binnen de afgebakende risicozones. Bovendien gebeurde het grootste gedeelte van die schadegevallen binnen een omheining die niet wolfwerend is, zodat een wolf dus vaak eenvoudig kon binnendringen. Met andere woorden: het loont om te investeren in wolfwerende omheiningen. De directeur van het natuurhulpcentrum in Opglabbeek waarschuwde dat door het dalende cijfer qua wolvenaanvallen het beschermen van tamme dieren zoals schapen op de achtergrond is geraakt. Het Wolf Fencing Team, dat tot voor kort nog overbevraagd was, laat weten capaciteit beschikbaar te hebben om mensen te helpen bij het nemen van wolfwerende maatregelen.

We merken dat na aanvallen de bereidheid tot het plaatsen van wolfwerende omheiningen telkens groot is, maar het zou natuurlijk beter zijn om omheiningen continu te plaatsen tot het risicogebied beschermd is.

Minister, hierover heb ik de volgende vragen.

Is er volgens u inderdaad sprake van een terugval inzake het aantal aangevraagde en geplaatste wolfwerende omheiningen? Zo ja, welke oorzaken linkt u aan die daling?

Welke maatregelen wilt u nemen om het risicogebied beter te beschermen voor tamme dieren?

Welke acties zijn er nodig om het nut van preventieve maatregelen onder de aandacht te brengen?

Hoeveel bedraagt de financiële ondersteuning door de Vlaamse overheid voor het Wolf Fencing Team in 2025?

Minister Brouns heeft het woord.

Omdat er zo’n sterke fluctuatie is in de wolvenpopulatie en de daaraan gekoppelde schadegevallen, mogen we de inspanningen rond preventie niet verzwakken. Wijzigingen in de wolvenpopulatie kunnen zorgen voor veranderingen in het jaaggedrag van die wolven. Inzetten op het wolfwerend maken van omheiningen blijft prioritair om schade te vermijden.

Wat de maatregelen in de risicogebieden betreft: er wordt op dit moment sterk ingezet op communicatie en financiële en praktische ondersteuning. Op het vlak van communicatie blijven we via lokale besturen en de sectororganisaties het belang van preventie benadrukken. Op het vlak van financiële ondersteuning is er een degelijke subsidieregeling beschikbaar voor zowel de professionele als de particuliere veehouders. Het Agentschap voor Natuur en Bos bekijkt momenteel of daar nog optimalisaties mogelijk zijn in het kader van de administratieve vereenvoudiging.

Wat de praktische ondersteuning betreft, wordt al vele jaren constructief samengewerkt met het Wolf Fencing Team Belgium (WFTB), dat gratis advies verleent aan veehouders alsook met de hulp van vrijwilligers gratis hulp biedt bij het plaatsen van een wolfwerende omheining. Enkele weken geleden heeft de Europese Commissie nog veel lof geuit over de werking van het Wolf Fencing Team op het internationale wolvencongres in Nederland. In het buitenland is er bijgevolg ook wel heel wat interesse in de aanpak van het Vlaamse wolvenbeleid en komt men kennisnemen van de acties die hier worden uitgevoerd, de aanpak van preventie in het bijzonder. Want ook preventie blijft uitermate nuttig. We moeten de veehouders ervan blijven overtuigen dat de voorgestelde preventieve maatregelen haalbaar, betaalbaar en effectief zijn. Indien preventieve maatregelen worden genomen zoals voorgeschreven, neemt het risico sterk af. Op de website van het ANB is alle relevante info met betrekking tot schade en preventie terug te vinden.

De rol van de sectororganisaties bij het verspreiden van info over het nut van preventie binnen hun sectoren is cruciaal. We stellen via het Wolvenplatform alle mogelijke info die actueel en wetenschappelijk onderbouwd is, steeds ter beschikking voor verdere verspreiding. Ook de lokale besturen spelen een erg grote rol en kunnen nog meer inzetten op het verspreiden van de informatie over de preventie aan hun inwoners. Door te werken met verschillende producten en via verschillende kanalen hopen we dat dit zo breed mogelijk verspreid kan worden, en ook gedragen.

Tot slot heeft het Agentschap voor Natuur en Bos dit jaar opnieuw 200.000 euro voorzien voor de werking van het Wolf Fencing Team.

Mevrouw Van Looy heeft het woord.

Minister, ik dank u voor uw antwoorden.

In het kader van het wolvenbeleid zijn er risicozones afgebakend. Dat is interessant, want in die risicozones worden ook de gemeentebesturen daarbij betrokken. Als die roedels uitbreiden, is er dan ook aanleiding om te denken dat die risicozones moeten worden uitgebreid? Is er aandacht voor dat dat zich zou kunnen voordoen in de toekomst? Op basis van welke parameters is dat dan?

De heer Pieters heeft het woord.

Minister, u hebt hier daarnet nog aangegeven dat het voor de professionele veehouders ook wel interessant zou kunnen om wolf fencing te plaatsen.

Ik heb er eerder al op geattendeerd dat de professionelen minder steun krijgen dan private mensen die hun weide of hun goed willen beschermen tegen de wolf. Veehouders moeten dat sowieso via een andere organisatie aangeven. Een tweede zaak is dat ze meestal het benodigde materiaal deels zelf moeten aankopen. Ze geven ook aan dat de btw niet wordt terugbetaald. Er wordt aangegeven dat dat kan worden verrekend, maar de meeste veehouders hebben een vast tarief of een vast bedrag dat ze aan btw betalen en geen maandelijks variërend bedrag. Zij kunnen dat dus niet recupereren. Kan dat ook gratis worden voor de veehouders? U hebt dat net nog aangegeven.

Minister Brouns heeft het woord. 

U vraagt of de afbakening van de risicozones op basis van het foerageergedrag van de roedels wordt bijgestuurd en aangepast. Momenteel zijn er geen aanwijzingen dat de risicozones moeten worden aangepast. Zolang de roedels binnen dezelfde zone blijven, moet die niet worden uitgebreid. Mocht er trekgedrag zijn en die roedels zich ruimer gaan verspreiden, is dat natuurlijk wel aangewezen. Er is een protocol, ook voor de probleemwolven, als dat zich voordoet. Er is het Wolf Fencing Team.

Het antwoord op uw vraag over de verschillen tussen professioneel en privé moeten we nagaan. Dat kan ik zo niet zeggen. Professioneel loopt het in ieder geval via het Agentschap Landbouw en Zeevisserij.

De heer Pieters heeft het woord.

De minister geeft aan dat we dat moeten nagaan. Kan dat eventueel schriftelijk worden bevestigd?

Het antwoord op de vraag naar het verschil tussen privé en professioneel kan worden nagestuurd.

De vraag om uitleg is afgehandeld.