Akkerbouw
Algemeen
Dieren
Economie
Markten
Mechanisatie
Milieu
Politiek
Tuinbouw
Veehouderij
Voeding
Inloggen
 
 
 
Klik hier om u te registreren en te abonneren
(72,60 euro per jaar)
 
Wachtwoord vergeten
Volgend artikelVolgend Artikel

 06 feb 2019 16:49 

Gevolgen voor Vlaanderen van de Duitse houding tav onverdoofde biggencastratie


Vraag om uitleg over de gevolgen voor Vlaanderen van de Duitse houding ten aanzien van onverdoofde biggencastratie
van Hermes Sanctorum-Vandevoorde aan minister Ben Weyts

De voorzitter

De heer Sanctorum heeft het woord.

Hermes Sanctorum-Vandevoorde (Onafhankelijke)

Minister, de biggencastratie is een steeds terugkerend onderwerp. In het regeerakkoord staat het welgekende verbod op onverdoofde biggencastratie tegen 2018. Dat hebben we niet gehaald, het is uitgesteld tot een op vandaag onbekende datum. De ambitie werd losgelaten als gevolg van bezorgdheden in de sector, onder andere met betrekking tot consumentenacceptie en export, in het bijzonder voor de Duitse en recent ook de Chinese markt.

Ik stel deze vraag omdat uit een rondvraag eind 2018 van consumentenorganisatie Foodwatch bij negen grote supermarktketens in Duitsland bleek dat de meeste onder hen zich verzetten tegen onverdoofde biggencastratie. Supermarkten als Aldi en Lidl weren vlees van onverdoofd gecastreerde varkens in hun Duitse winkels en geven openlijk aan voorstander te zijn van immunocastratie, een van de alternatieven. De consumentenorganisatie spreekt de bezorgdheden van de varkenssector over consumentenacceptatie dus ten stelligste tegen.

De Duitse regering roert zich ook. Zij voorzag net als de Vlaamse Regering in een castratiestop tegen 2019. De Duitse regering behoudt intussen de ambitie voor een volledig verbod, hoewel de datum met twee jaar verlengd wordt. Duitsland heeft dus wel een deadline, in tegenstelling tot Vlaanderen. Daar wordt een volledige implementatie van de bestaande alternatieven gedurende de twee volgende jaren nagestreefd en via regelmatige tussentijdse rapportage opgevolgd.

Minister, acht u, gezien de houding van de Duitse supermarktketens inzake immunocastratie en hun eigen aanbod aan varkensvlees, de bezorgheden van de Vlaamse varkenssector over de Duitse markt nog steeds voldoende gegrond om een Vlaamse castratiestop langer af te houden?

Volgt u de ontwikkelingen in de Vlaamse varkenssector verder op via tussentijdse rapportage met het oog op een toekomstig castratieverbod?

De voorzitter

Minister Weyts heeft het woord.

Minister Ben Weyts

Ik had eerder al gewezen op dat gevaar en het is inderdaad zo dat Duitsland dat verbod met twee jaar heeft uitgesteld. Het ging eigenlijk over het verbod op onverdoofde castratie. Er was ook discussie over het feit dat in Nederland die verdoving ook bestaat maar dat daar in de praktijk weinig van in huis komt. Soms moet men daar, om het met een boutade te zeggen, het stof van de verdovingsinstallaties wegnemen.

Normaal gezien moest het verbod op onverdoofde biggencastratie in Duitsland ingaan op 1 januari. De verantwoording is dat de Duitse varkenshouders niet klaar zijn voor dat verbod. Men vreest dat, wanneer het alsnog ingang zou vinden, verschillende ondernemingen over de kop zouden gaan, vooral de kleinere, waardoor de Duitse varkensmarkt en de positie van Duitsland als exporteur in elkaar zouden storten. Men vreest vooral voor de gevolgen voor de import, namelijk dat dan varkensvlees uit andere landen die er minder strikte dierenwelzijnsregels op nahouden, zou worden ingevoerd.

Het Duitse kwaliteitssysteem QS en enkele Duitse retailers hebben aangegeven dat ze openstaan voor vlees van intacte beren en immunogevaccineerde varkens. De sector vreest echter dat de Duitse klanten dat vlees zouden weigeren. De angst over die afzetmogelijkheden vertraagt de overstap naar alternatieven en speelt ook ons parten.

De Afrikaanse varkenspest, die nu welig tiert, is zeker een bijkomende compenserende factor. Dat speelt mee en zorgt ervoor dat men zich zeker niet opener opstelt voor wat in sommige hoofden als experimenten telt.

Ik blijf de situatie natuurlijk opvolgen en waar mogelijk neem ik initiatieven om finaal tot dat verbod op chirurgische castratie te komen. Daarbij kunnen we ons natuurlijk niet tot Vlaanderen beperken. Ik heb de vorige keer uitgelegd dat er zich in de binnenlandse markt, zeker in de retailsector, voor het overgrote deel geen probleem meer stelt. Men werkt hier ofwel met intacte beren en detectie aan de slachtlijn – waarrond we trouwens bezig zijn met een hoopgevende studie – ofwel met het alternatief van immunogecastreerde varkens. Daarmee wordt eigenlijk het gros van de binnenlandse markt afgedekt. Wij zijn niettemin ook een grote exporteur en de problemen stellen zich bij de aanvaarding in de afzetmarkt. Duitsland is daar één van, China ook zeker en vast.

Ondertussen hebben we op Europees vlak wel een succesje geboekt. U weet dat de Europese Commissie indertijd een expertengroep heeft opgericht. De Commissie heeft de zaak dan wat laten liggen: die groep is uiteindelijk niet meer samengekomen en de Commissie nam ook geen enkel initiatief. Daarop hebben wij zelf initiatief genomen met een Europese voortrekkersgroep van landen die dierenwelzijn een prominente rol willen laten spelen op het Europese niveau. We hebben die expertengroep nieuw leven ingeblazen en we hebben ook een overeenkomst bereikt met de Europese Commissie om die expertengroep onder te brengen bij het Europees platform voor dierenwelzijn. De groep kan zijn werkzaamheden dus opnieuw aanvangen onder de koepel van de Commissie. Dat staat weer op de agenda, wat een goede zaak is.

Daarnaast hebben we natuurlijk regelmatig contact met de Duitse autoriteiten om de situatie op de voet te volgen. Wat de toegang van het vlees van immunogecastreerde varkens tot de Chinese markt betreft, hebben we enkele initiatieven genomen. U weet dat er via de ambassade communicatie geweest is, maar ik heb nog geen formeel antwoord mogen ontvangen van de Chinese autoriteiten. Ik zal daar dus nogmaals via de ambassade op moeten aandringen. Aanvankelijk had ik wel antwoord gekregen, waarin men vroeg om de vraag te concretiseren en te verduidelijken welke exporteur welke vragen zou hebben, maar er is geen verdere repliek meer gekomen.

De voorzitter

De heer Sanctorum heeft het woord.

Hermes Sanctorum-Vandevoorde (Onafhankelijke)

Wat toch telkens ongelooflijk is in deze discussie, is het irrationele karakter van het debat. Het gaat eigenlijk altijd over dat waanbeeld dat de binnenlandse varkensvleesproductie ineen zou storten en de argumentatie verschuift daarbij ook telkens. Jarenlang werd gezegd dat de consument het weigerde. Dan blijkt dat niet te kloppen en zou het de retailer zijn die zegt dat de Duitse retailsector het niet wenst. Nu blijkt dat ook niet te kloppen en schuift het verder op in de keten, maar in de praktijk verandert er niets. Voor de binnenlandse markt is er een positieve evolutie, maar voor het exportgedeelte, dat natuurlijk zeer groot is in Vlaanderen, verandert er eigenlijk niets.

Intussen, de afgelopen jaren, is China een bijkomend argument geworden, terwijl er eigenlijk geen duidelijk signaal is dat het in China niet gewenst zou zijn. U geeft aan dat er wel briefwisseling is met de Chinese ambassade en dat die niet zo vlot verloopt, maar er is geen duidelijk aantoonbaar probleem. En toch blijkt het moeilijk te zijn om een onderdeel van het Vlaamse regeerakkoord nota bene uit te voeren. Eigenlijk is dat hallucinant. Zoiets is alleen maar mogelijk bij dierenleed. Beeld u in dat dat over iets anders zou gaan. Dat is politiek totaal niet te verantwoorden.

Het is goed dat er op Europees vlak een en ander beweegt. Het klopt dat de streefdatum in Duitsland ook wat opgeschoven is. Onverdoofde biggencastratie zou nu pas tegen 2021 verboden worden, maar daar heb je ten minste een concreet vooruitzicht. Dat hebben we in Vlaanderen vooralsnog niet. Ik denk wel dat dat noodzakelijk is.

Ik heb nog een laatste punt. We hebben de vorige keer over de detectie van berengeur aan de slachtlijn gesproken. De resultaten uit die studie daarrond waren veelbelovend. Is er daar ondertussen al meer duidelijkheid over?

De voorzitter

De heer Caron heeft het woord.

Bart Caron (Groen)

Ik heb een zekere vermoeidheid in mijn stem als ik hierover tussenkom. Voor de dieren in kwestie is het, denk ik, nog veel erger. Ik kan de stappen die gezet zijn, ook op het Europese vlak, waarderen, maar op een bepaald moment zullen we toch een streep moeten trekken, zeker als het argument van de grootste invoerder, Duitsland, hier niet meer aan de orde is.

Het lijkt er immers op dat we naar een situatie aan het evolueren zijn waarbij de sector het als het ware zelf wel zal reguleren, als zou er een welwillendheid ontstaan om dat te doen. Ik weiger om dat te geloven. 

Ik denk ook dat het belangrijk en nodig is dat er snel – al zal het niet voor direct zijn, heb ik begrepen – resultaten over de studie van de berengeur aan de slachtlijn bekend worden en effectief in maatregelen worden omgezet, en dat het niet een soort van ‘lijdzaam verhaal’ wordt. Het is jammer dat u deze beslissing niet kunt finaliseren tijdens deze legislatuur. Zoals collega Sanctorum zegt: het is niet het eerste punt van het regeerakkoord dat niet uitgevoerd wordt, maar het is wel een belangrijk punt, waarvoor een behoorlijk draagvlak bestaat in de samenleving. Ik waardeer uw inspanning, maar ik vind het heel erg jammer.

Tinne Rombouts (CD&V)

Minister, ik wil me aansluiten bij de vraag om een berengeurdetectiestudie. Hopelijk levert die de verhoopte resultaten op. Dat is een cruciaal element om de markt een andere richting te kunnen doen uitgaan. Ik ben dus geïnteresseerd in die resultaten en in uw visie daarop.

De voorzitter

Minister Weyts heeft het woord.

Minister Ben Weyts

Het is een complexe, uitdagende problematiek. Voor alle duidelijkheid: het regeerakkoord voorzag in de uitvoering van het Europees akkoord, van de Europese entente. Die entente is er echter niet meer op Europees niveau. Desalniettemin denk ik dat we wel wat stappen vooruit gezet hebben. Het is ook mijn overtuiging dat we vooral op Europees vlak, als we ervoor willen zorgen dat bijvoorbeeld Duitsland mee is, voor een doorbraak zullen moeten zorgen. In zulke complexe dossiers zullen we namelijk enkel vooruit geraken met wat empathie. Ik bedoel daarmee het volgende. Sommigen staan versteld van de weigerachtigheid in hoofde van bijvoorbeeld de retailers. Dat heeft natuurlijk alles te maken met het feit dat de retailers en anderen erg bevreesd zijn voor het moment waarop de consument geconfronteerd wordt met een berengeur bij intacte beren. Eén keer is al voldoende, die ene keer zal de krantenkoppen halen en die miljoenen andere keren dat er niks fout is met het vlees van intacte beren, niet. Dat is de grote vrees.

In eigen land heeft men die vrees inderdaad wat laten varen, omdat we erin slagen om veel nauwkeuriger te zijn op het vlak van detectie. We hebben ook die studie van de Universiteit Gent. Daar zit men nu wel met het probleem van de varkenspest, onder andere. Dat maakt het er niet gemakkelijker op om snel tot een conclusie te komen, integendeel. Daarnaast zijn er ook enkele softwareproblemen, maar blijkbaar is het nu vooral de varkenspest die de onderzoekers parten speelt. (Opmerkingen van Hermes Sanctorum-Vandevoorde)

Ik kan daar enkel in algemene termen op antwoorden. Ik ken daar geen details over. Het gaat onder meer over beperkingen inzake transport.

Ik denk dat we absoluut rekening zullen moeten houden met die redenering en niet moeten proberen de risico’s te minimaliseren. In hoofde van de grote spelers gaat het niet over het minimaliseren van risico’s, maar over het uitsluiten van risico’s. Het zal nooit 100 procent zijn, maar we moeten toch meer dan 99 procent behalen. Ik begrijp wel dat daar een terughoudendheid is. We proberen daar maximaal aan te beantwoorden. Het zal niet alleen op Vlaams niveau zijn maar ook op Europees niveau dat we doorbraken zullen moeten realiseren. Ik blijf dus aan die kar trekken.

De voorzitter

De heer Sanctorum heeft het woord.

Hermes Sanctorum-Vandevoorde (Onafhankelijke)

Minister, u haalde de term ‘empathie’ aan. Mijn empathie gaat in de eerste plaats naar diegenen die het het zwaarst te verduren hebben, en dat zijn natuurlijk de dieren. U zegt dat we begrip moeten hebben voor de retailers die niet willen dat er in de rekken plots vlees opduikt met een berengeur. Ik denk dat het Lidl is dat in België overgeschakeld is naar intacte beren. Colruyt aanvaardt enkel vlees van immunogecastreerde dieren. Als het daar lukt, waarom zou het dan ergens anders niet lukken? Dus ja, ik heb empathie. Ik zie eigenlijk de concrete hindernis niet meer. Het wordt inderdaad enorm irrationeel.

Wat die Afrikaanse varkenspest betreft: het is eerlijk gezegd een beetje raadselachtig voor mij wat precies de hindernis voor dat studiewerk is. Minister, aangezien we allemaal reikhalzend uitkijken naar de resultaten, wil ik u vragen om tenminste al voorlopige resultaten op te vragen, die gedeeld kunnen worden met het parlement, een tussentijds rapport. Misschien volgt de eindconclusie dan pas binnen een paar maanden of zelfs een jaar. Ik weet het niet, ik weet niet waarop we precies moeten wachten. Ik ben even vergeten wanneer de afgesproken deadline was voor die studie, ik denk dat het eind vorig jaar was. In elk geval is die deadline gepasseerd. Ik denk dus dat we op zijn minst een tussentijds rapport mogen vragen van het studiebureau.

De voorzitter

De vraag om uitleg is afgehandeld.



  Nieuwsflash
 
Versoepeling boetesysteem Mestbank Lees meer
 
 
Gloednieuwe website rond duurzame bemesting van aardappelen Lees meer
 
 
EU-lidstaten geven groen licht voor versoepelingen GLBLees meer
 
 
Pesticiden - Schadelijke gezondheidseffecten voor landbouwers Lees meer
 
 
Landbouwsites - Zonevreemde functiewijzigingen Lees meer
 
 
West-Vlaamse landbouwbedrijven - Stopzetting en opstartLees meer
 
 
2024 Beheerovereenkomst 3000 landbouwersLees meer
 
 
Nauwelijks aanvragen voor provinciale subsidies voor kustvaartuigen Lees meer
 
 
Lokale familiale landbouw wordt verdreven door Natuurpunt! Lees meer
 
 
Versoepelingen en administratieve vereenvoudigingen van het GLB in 2024 Lees meer
 
 
België haalt stemming over natuurherstelwet van agenda Lees meer
 
 
Toelating van Renure-meststoffen Lees meer
 
 
Planeet op rand van afgrond na warmste decennium ooitLees meer
 
 
Vlaamse peer verbazend sterk omringd door technologie Lees meer
 
 
Verhoogde kans op voetziekte in wintertarwe door natte najaar 2023Lees meer
 
 
Nieuwe IPM-checklist 2024 met extra driftreducerende technieken en doppen Lees meer
 
 
Vlaams Belang steunt juridische acties tegen goedgekeurd Ventilus-tracé Lees meer
 
 
Correct rekenen met dierlijke mest Lees meer
 
 
Plantenveredeling via nieuwe genomische technieken Lees meer
 
 
Herbekijk de recente studiedagen akkerbouw over suikerbieten- en aardappelteelt Lees meer
 
 
Verzamelaanvraag 2024 invullen kan tot en met 30 april Lees meer
 
 
VLIF-steun voor productieve investeringen (vanaf 2023) VLIF-aanvraagperiodes 2024 Lees meer