Droogte 2018: verdubbeling Belgische wijnproductie

Dankzij de uitzonderlijke warme en droge zomer van 2018 leverden die ranken liefst 1,96 miljoen liter wijn op, een verpulvering van het vorige record uit 2015. Toen werd er iets meer dan één miljoen liter wijn geproduceerd. “Doordat de vruchten vorig jaar zoveel zon hebben gehad, zal ook de kwaliteit uitstekend zijn”, weet professor Ghislain Houben, eigenaar van wijndomein Hoenshof in Borgloon. Limburg telt 25 wijnbouwers en 90 hectare wijngaarden. Er werd vorig jaar 370.149 Limburgse wijn geproduceerd. 40% van de Belgische wijn is witte wijn, gevolgd door schuimwijn (40%), rode wijn (17%) en rosé (3%). In Limburg wordt vooral witte wijn (70%) gemaakt.
 
Ondanks de mooie cijfers plaatst Houben vraagtekens bij de leefbaarheid van de Belgische wijnsector op lange termijn. “Als het aanbod verdubbelt, moet ook de vraag meestijgen. Onze wijnen worden vandaag haast uitsluitend door landgenoten gedronken. Ik betwijfel of die binnenkort dubbel zoveel Belgische wijn op tafel zullen zetten. De sector moet op export inzetten, want anders dreigt hetzelfde scenario als in Nederland. Daar neemt het aantal wijngaarden al enkele jaren af door een overaanbod.”
 
Volgens de Limburgse wijndocent Geurt van Rennes zit de sector vandaag op een kantelpunt. “Internationale concurrentie met goedkope wijntjes van vijf euro – die 75% van de markt uitmaken - kunnen onze wijnboeren nooit winnen. Daarvoor ontbreek het aan volume en liggen de kosten per hectare te hoog. We moeten mikken op het segment tussen de acht en twaalf euro, maar dan moet je ook kwaliteit leveren. Vandaag tellen sommige mensen uit chauvinisme misschien nog tien euro neer voor een sloeberwijntje, maar dat blijft niet duren. Zeker niet als het aanbod toeneemt.”
 
Een wijngaard levert in ons land gemiddeld 3.500 liter per hectare op. In een topjaar zoals 2018 loopt dat op naar 5.000 liter. “Maar dan nog zitten we ver van de 10.000 liter die in Zuid-Europa wordt gehaald”, stelt Houben. “Die volumes bereiken we hier nooit. De sector zal moeten veranderen, anders gaan er klappen vallen.”
 
Houben denkt in de eerste plaats aan schaalvergroting en samenwerking. “Op die manier kunnen we de kosten per fles terugbrengen, want dat is vandaag een van onze grootste handicaps. Daarnaast moeten we marktgerichter durven denken. Tachtig procent van de Belgische druiven zijn Chardonnays of Pinot Noirs, de twee soorten die de markt nu al overspelen. Daarmee gaan we als onbekend wijnland nooit het verschil kunnen maken. Belgische wijnboeren moeten zoeken naar de gaten in de markt.”
 
Of de wijnproductie ook in 2019 zo hoog zal liggen, is koffiedik kijken. “Zolang de IJsheiligen niet zijn gepasseerd, durf ik daar geen voorspellingen over doen”, zegt Houben “De vorst van vorige week heeft gelukkig weinig schade aangericht. Maar nu de knoppen stilaan beginnen uitlopen, stijgt natuurlijk het risico als het kwik ’s nachts flink onder nul duikt.”